ترکمن ها و تحریم انتخابات ریاست جمهوری

انتخابات در کشورهای دمکراتیک ابزار برگزیدن تصمیم گیرندگان حکومت هستند. در کشورهای توتالیتر و اقتدارگرا نیز انتخابات صورت می گیرد و بسیاری اوقات شاید بیشتر از کشورهای دمکراتیک اما این انتخابات مهندسی شده با کاندیداهای محدود، گزینش شده و محدود برگزار می شود. در این کشورها هدف از برگزاری انتخابات ظاهرا روکشی برای مشروعیت بخشی به حاکمان است و ایجاد فضای تصنعی برای مردم خود و سوپاپ اطمینانی برای ادامه حیات و تلاشی برای فریب جهانیان است.

در جوامع مدرن نهادهای مدنی در حیات سیاسی و اجتماعی کشور نقش گسترده ای دارند اما در کشورهای اقتدارگرا نهادهای اجتماعی بخصوص در شرایط انتخاباتی مورد سرکوب و نابودی قرار می گیرند. از اندک گسترش آگاهی ها و حداقل سازماندهی مردم هراس دارند. به قول واسلاف  هاول در کتاب “قدرت بی قدرتان”: نظام توتالیتر همیشه و در هر قدم مردم را لمس می کند، اما همیشه با دستانی پوشیده در دستکش ایدئولوژیک.

جمهوری اسلامی تاکنون با ایجاد فضای رقابتی بین جناحهای حکومتی سعی در گسترش شرکت مردم در انتخابات می کرد که نشان مشروعیت خود می دانست. اما تصمیم شورای نگهبان برای یکسره کردن کار انتصابات ریاست جمهوری صدای تحریم را بلندترکرد.

آقای کدخدایی ، سخنگوی شورای نگهبان، عدم حضور مردم در انتخابات را به هیچ انگاشته و بی ارزش جلوه داد. گسترش فعال تحریم انتخابات در میان قشرهای وسیع مردم فروریزی پایه های مشروعیت و خود نظام را سرعت می بخشید. بدین سبب علیرغم گفته سخنگوی شورای نگهبان،  آقای خامنه ای و بسیاری دیگر از آخوندهای حکومتی به تبلیغ پرشور انتخابات پرداخته و تحریم انتخابات را گناه اعلام کردند و نیروهای انتظامی نیزبه تهدید و ارعاب گروه های مدنی و روزنامه نگاران پرداختند که در مورد تحریم چیزی ننویسند.

اصل ۱۱۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی  ترکمن ها را از کاندیداتوری ریاست جمهوری منع می کند. زمانی که بر علیه ملتی عدم صلاحیت اعلام می گردد، اخلاقا نیز آن ملت می بایستی از شرکت در آن انتخابات بطور عموم خودداری کند.

در انتخابات ریاست جمهوری آقای محمد خاتمی، رهبران اصلاح طلب حکومتی به فعالین و  روشنفکران ترکمن قولهای فراوانی مبنی بر نقش پررنگ ترکمن ها در مدیریت منطقه را دارند. بنا به تشویق و تبلیغات این روشنفکران ، ترکمن ها گسترده در انتخابات شرکت کرده و به آقای خاتمی رای دادند. اما حاصل آن همه قول و قرار تنها مجوز یک نشریه بود. در انتخابات ریاست جمهوری های بعد نیز قول و قرار ها تکرار شد اما همان سیاست ” سوسیز اکیدیب  گتیرمک” ادامه داشت.

بعد از این همه تجربیات و فضای عدم شرکت در انتخابات ریاست جمهوری  در میان ترکمن ها ، همچنان کسانی پیدا می شوند که بقول دوستی “در خوان یغمای” خانی نشینند و از این خوان رانت و چپاول، که به بهای فقر و نابودی میلیونها انسان است، اندکی سهم بگیرند. اما باور کنیم که اخلاق همیشه قبل از سیاست است.

تحت ریاست جمهوری آقای رئیسی نیز هیچ تحول و گشایشی در شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ترکمن ها ایجاد نخواهد شد. در این شرایط برای اعتراض به وضعیت موجود رای ندادن مبارزه ای مدنی، مسالمت جویانه است.

آتیلا  عمادی

سه شنبه ۱۱ خرداد ۱۴۰۰ (اول ژوئن ۲۰۲۱)