نویسنده: یوسف دردیانی
یکشنبه ۲۰ خرداد ۱۴۰۳
پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی در خبری به نقل از سیدمحمد حسینی، سرپرست اداره کل راه و شهرسازی استان گلستان نوشت که طرح مطالعاتی شهرک مسکونی آلاگل در جوار تالاب بینالمللی آلاگل و شهر مرزی اینچه برون در دومین جلسه کمیته فنی شهرکها و شهرهای جدید تصویب شده است.
انتشار این خبر دلواپسی ترکمنها از ورود مهاجران جدید به منطقه بهرغم نبود اشتغال کافی برای جوانان حال حاضر ساکن در اینچه برون را دوچندان کرده است؛ چرا که معتقدند این اقدام منجر به ایجاد تنشهای مرزی خواهد شد.
بررسی این پروژه بدون در نظر گرفتن پیامدهای اقلیمی و جمعیت اتنیکی منطقه، عواقب جبران ناپذیری را برای حکومت مرکزی به بار خواهد آورد.
در سالهای اخیر شاهد خشکسالی و کمبود آب شرب و افزایش ریزگردها در منطقه مرزی اینچهبرون بودهایم از جمله این موارد ایجاد یک شهرک ۳۶ هزار نفری است که مقرر شده در آینده تبدیل به یک شهر ۱۴۰ هزار نفری شود.
با توجه به بافت خالص قومیتی و مذهبی در نوار مرزی شمال استان گلستان به نظر میرسد هدف این طرح در هم آمیزی جمعیت ترکمنهای اهل سنت با اهل تشیع باشد. پروژهای مشابه در شهرستان آققلا چندی پیش بدین سبب با مخالفت فعالین مذهبی، سیاسی و رسانهای روبرو شد.
با بررسی تجربیات گذشته بهراحتی میتوان درک کرد که ایجاد شهرکهای جدید در ترکمنصحرا دست آوردی برای بومیان نداشته و همواره منجر به افزایش مهاجرت غیربومیان به ترکمنصحرا بوده است؛ خصوصا مهاجرانی که اغلب از مناطق سیستان بصورت هدفمند آورده شدهاند.
در سالهای گذشته با توجه به نمونههایی مانند درگیری در روستای یلمهسالیان، باعث تنشهای قومی مذهبی شده است. ادغام جمعیت در ترکمنصحرا تجربه تلخی است که در دوره پهلوی به واسطه ایجاد سازمانهای کشاورزی در مزارع وابسته به حکومت پهلوی پایه گذاری شده و جمهوری اسلامی پیرو راه رژیم اسبق در حال اجرای این طرح های امنیتی با اهداف جدید است.
عدم اعتماد از سوی حکام مرکزی ایران نسبت به مرز نشینان سنی مذهب، آنها را برای طرحریزی پروژه های امنیتی ترغیب می کند؛ کما اینکه جمعیتهای اتنیکی ایران همیشه در ایجاد اتحاد صادقانه عمل کرده ولی با بیمهری نیروهای امنیتی و سرکوب مواجه شدهاند.
اینک وقت آن رسیده که مرکزنشینان از خصلتهای پاناروئیدی پرهیز کرده و آرامش مرزنشینان را برهم نزنند. جدا از این موارد، مسئله اقلیمی گریبان ساکنان و محیط زیست منطقه را خواهد گرفت.
حال سوال این است که با وجود اقلیم گرمسیری در مرز ایران و ترکمنستان و همجواری با صحرای قرهقوم و ریزگردهایی که سلامت نفوس شهرک را تهدید می کند، چگونه دولت تصمیم به بررسی چنین طرحی را دارد.
در روزهای سخت معیشتی که مردم ایران گرفتار هستند و ممکن است هر لحظه جمهوری اسلامی با قیام اعتراضی روبرو شود، به نظر نمیرسد تشکیل یک جبهه امنیتی آن هم در منطقهی آرام و امن مرزی با همسایگی جمهوری بیطرف ترکمنستان کار عاقلانهای باشد؛ چرا که ترکمنها همیشه در دفاع از حقوق منطقه ای خود سریعا اقدام و عمل کردهاند.