یادداشتی بر فضای انتخاباتی در ترکمن صحرا

بنظر می رسد بزرگترین مسئله اجتماعی فعالین ترکمن در حال حاضر انتخابات مجلس شورای اسلامی است. همه دنیای مجازی فعالین ترکمن اختصاص به این امر یافته است. کانالهای تلگرامی مملو از بحث ها، دسته بندی ها ومصاحبه ها با این کاندیداهای انتخابات است. یاشولی های ترکمن و گروه های مشابه دیگر در پی انتخابی اصلح و تشویق هرچه بیشتر مردم ترکمن برای شرکت در این انتخابات مجلس هستند.

بعد از سرکوب خونین اعتراضات مردم در آبان ماه امسال و کشتار و دستگیری صدها و هزاران نفر جان به لب رسیده، اعتماد به حکومت و تمایل به شرکت در این انتخابات بسیار کاهش یافته است. در حالی که تحلیلگران از عدم استقبال مردم و بی رونقی این انتخابات سخن میگویند، برخلاف شرایط،عمومی ایران بازار انتخابات در ترکمن صحرا داغ است.

برخی دوستان معتقدند فضای سیاسی و اجتماعی در ترکمن صحرا متفاوت از سایر شهرهای بزرگ دیگر است. در اینجا مسئله ترکمن و غیر ترکمن مطرح است و می گویند که تنها امکان حضور یک ترکمن در یکی از مراکز قدرت حکومتی این انتخابات است. بخشا می توان با این استدلال دوستان بنا به رابطه حکومت با ترکمنها موافق بود. اما انتخاب یک نماینده مجلس، محلی که خود هیچکاره است و نماینده ترکمنی که هیچ کاره تر، دردی را درمان نخواهد کرد. نباید انتظارات مردم از آنها و توانایی های آنها را بزرگنمایی کرد. نمایندگان ترکمنی که تاکنون به مجلس رفتند چه کاری برای ترکمنها و ترکمن صحرا کردند؟ چه زیر ساخت ها و سرمایه گذاری هایی را باعث شدند؟ بحث راه آهن به گنبد را به کجا رساندند؟ هیچ. آقای رامین نورقلی پور نماینده بندر ترکمن حداقل آنقدر صراحت داشت که حاضر به کاندیداتوری مجدد نشد. آقایان غراوی و طیار چه دسته گلی به ارمغان آورده اند که میخواهند یک دور دیگر نماینده باشند. شاید به دوستان در مجلس خوش می گذرد.

یاشولی های ترکمن و دیگر فعالین مدنی ترکمن نیز عملا نقش داغ کردن تنور انتخاباتی را به عهده گرفته اند. تاکنون ترکمنها در انتخابات فعالانه شرکت کرده اند. آقای روحانی بخصوص در دور دوم ریاست جمهوری اش بیشترین رای را از میان ترکمنها داشت. ولی کدام پست مدیریتی را علیرغم مطالبه بسیار فعالین به ترکمنها دادند؟

برای من مهم نیست چه کسی بعنوان نماینده مجلس انتخاب شود. بسیاری از فعالین راستین ترکمن که جسارت و توان لازم برای نمایندگی را دارند کاندید نمی شوند و یا اگر کاندیدای نمایندگی نیز شوند به سد فیلترینگ ارگانهای نظارتی و شورای نگهبان بر خورد می کنند.

اما در رابطه با فعالیتهای انتخاباتی در ترکمن صحرا یک امر را به فال نیک می گیرم. در نبود احزاب ملی، یاشولی ها حداقل مرجعی برای وحدت و همفکری اکثریت ترکمنها می گردند. ای کاش این مرجع بجای پرداختن فقط به انتخابات به مسائل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی ترکمن صحرا نیز می پرداخت. ترکمن هایی که تا ۳۰ یا  ۴۰ سال قبل نمی دانستند فساد و فحشا چیست اکنون غرق در آن شده اند. این یاشولی ها خود شاهدند که پیرزن ترکمن در خیابان ها و در میان اتوموبیل ها گدایی می کند و زن جوان نیز به فحشا کشیده شده است. همه اینها ریشه های اقتصادی و فرهنگی دارد. کاش یاشولی ها به این معضلات نیز میپرداختند و کاندیداهای مورد نظر خود را موظف به طرح برنامه ای  برای رفع این نابسامانی ها میکردند.

متاسفانه فعالین ترکمن نیز به این مسائل فرهنگی و اجتماعی و فقر اقتصادی و نتایج ناشی از آن نمی پردازند. عمده مسائل آنها شرکت در انتخابات و تصاحب بخشی از قدرت شده است. هرچند این امر نیز لازم است ولی فعال مدنی در مرحله نخست به حضور در قدرت نمی اندیشد، بلکه مدافع و زبان گویای مردم ستمدیده در مقابل قدرت و حکومت است. فعال مدنی با ایده ها و طرح ها با مطالعات و پژوهش های اجتماعی  از جانب مردم مطالبه گر از حکومت می گردد.

خدایقلی