پنج شنبه ۱۹ مهر ۱۴۰۳ → امروز ← Thursday, 10 October , 2024 | ساعت ۰۴:۵۱

اعتراضات در ایران و نگاه ترکمن ها به آن – turkmensahra
فارسی | تؤرکمنچه | English | Deutsch | Türkmençe

اعتراضات در ایران و نگاه ترکمن ها به آن

در این نوشته کوتاه نگاهی داریم به ویژگی مهم اعتراض ها در ایران. اعتراضاتی که در نواحی و شهرستان ها آغاز شد و پس از یک روز به تهران رسید و اکنون وارد دومین هفته خود می شود. 

کلان شهر مشهد آغازگر اعتراض هایی علیه نظام جمهوری اسلامی بود که به بیش از ۸۰ شهر و شهرستان گسترش یافت. تحلیلگران از تجزیه و تحلیل این حادثه غیرمترقبه عاجز مانده اند. این سردرگمی را می توان در واکنش حاکمیت هم مشاهده کرد. حسن روحانی دو روز پس از اعتراض ها و آیت الله خامنه ای هم بعد از ۶ روز وقوع اعتراضات لب به سخن گشودند. رهبر وقایع روزهای اخیر را کار دشمنان خارجی نظام اسلامی دانست. 

سیر تحولات آنقدر سریع است که حتی رسانه های برون مرزی با گزارشهای “لحظه به لحظه” و “زنده” از پوشش آن عاجز مانده اند. سازمان ملل، اتحادیه اروپا و سران برخی از کشورهای غربی از جمله آمریکا و آلمان “خواستار احترام ایران به حقوق معترضین” شدند.

حاکمیت در وضعیت فعلی نه قادر به سرکوب همه جانبه اعتراض هاست و نه به آسانی می تواند جلوی گسترش و توسعه آن را بگیرد، بنابراین در موقعیتی بس دشوار قرار گرفته است.

معترضین که عمدتا اقشار پائین جامعه هستند خواستار تغییر اساسی و بنیادین شدند. مردم از او​ضاع وخیم اقتصادی و از دخالت های حکومت در تمامی عرصه های  زندگی خصوصی خود به تنگ آمده اند.

آغاز قیام از مشهد با مطالبات اقتصادی شروع و روز بعد در کرمانشاه بعد سیاسی به خود گرفت. در زنجان نخستین بار تصویر خامنه ای رهبر دینی ایران پاره شد. نخستین کشته ها هم از شهرستان دورود لرستان بود.

ویژگی مهم این اعتراضات نبود رهبری منسجم است و حاکمیت کسی و یا کسانی یا رهبر و رهبرانی برای دستگیری نیافته است.

اعتراض ها بیشتر از نواحی آغاز و به پایتخت تهران کشیده شده. در نواحی که نارضایتی جنس دیگری دارد و در کنار مشکلات اقتصادی جنبه سیاسی اعتراضات قوی است.

جایگاه ترکمن ها در اعتراض های کنونی کجاست؟

ترکمن ها امروزه در دو استان گلستان و خراسان شمالی زندگی می کنند. آنها تجربه تلخی از انقلاب و دوران پس از آن دارند. مردم ترکمن نخستین قربانی انقلاب سال ۵۷  بودند و در درگیری که در گنبد رخ داد صدها نفر کشته و دهها نفر نیز آواره چهار گوشه جهان شدند.

شرایط امروزین با شرایط سالهای نخست انقلاب قابل مقایسه نیست. امروزه بعد از گذشت چهار دهه از انقلاب ۵۷ ترکمنها دارای نیروهای روشنفکر آگاه به مسائل اجتماعی و سیاسی جامعه ترکمنها و ایران هستند. آنها به نیکی می دانند که اعتراضات کنونی در ایران صدای اعتراض کسانی است که از شرایط سخت اقتصادی به تنگ آمده اند.

نخبگان ترکمن در شرایط کنونی تغییر و تحولات اجتماعی را تحت نظر دارند و میدانند که ترکمنها از نظر حکومت غیرخودی محسوب می گردند. بدین خاطر آگاهانه اوضاع را پیگیری نمودن و در شرایط تغییر و تحولات گسترده عکس العمل لازم را داشتن سیاست درستی می تواند باشد.

TS
TS
فارسی | تؤرکمنچه | English | Deutsch | Türkmençe